Ipoñek

Gure izaeran erakin aundiena euki daiken gauzetarik bat, gure pentsakeraren molden, ona edota txarra ulertzekue moduan, nondik gatozen, nor garan, nola eiken ziran leen gauzak ulertzekue:inon baino obeto familikue istoriotan dago, gurasoak semie-alabei irakatsitakoetan. Zoritxarrez, nire aitxitxe-amumak ni umie nintzala il ziran, horrexegatik ezer gutxi eldu jat eurengandik zuzenean, baina nire ama edotie nire lengusuen aitxitxe-amamengandik, osaba eta beste familiartekue eta lagunengandik ipoñe sorta polikie bildu dot, joandakue garai ez ain urrun artaz.

Nire leen ipoñe Aste Santukue Gernikakue nire amarenak dira, dena ain depora gutxitan zelan aldatu dan pentsarazten deustana. Istorioa pasadan mendekue erdikaldekue da.

Nire amak kontatzen dau, Aste Santu guztietan, santuen atzetik, baltzeze jantzia peineta eta guztiz (ja,ja peinetaz, nork ikus zazakeen nira ama modernie orrela?), urrengo abestia kanttzen ebela, nire amak pasadan astean gogo tzarrez idatzi eustana, etz benekotasuna gehiago agertzekue, berak idatzi lez utzikue dot:

Jesucritori Kendu eskeero,
pekatuagaz bisitza,
bardin espadat negar egiiten arriskua
dot biotza gustiok lagun abestudaigun
beren penasko eriotza.

Nere aitonatako bat Praxku Mai zan (Frantziko Mari), Ayako Jaurita (Jauregieta) basarriyan jayotakua.
Ofiziyoz, uztargillia zan, ta basarriz basarri jute zan, beak indako egurrezko erremita kaja egunero periodiku-papel berdiñen biltze zitun erremitaz beteta, hango idintzako uztarrik itea. Inguru hontako basarritan asko ibiltze zan, baino muga aldea re (Errenteri ta Oyartzun aldea) asko jute zan, ta askotan esate zun paraje hartan gustoa biziko litzakela. Geyenbat, pagua ibiltze zun bere lanetako, baino altza-re egun jakiñetan bota ezkeo oso ona izate omentzan, baino eozein egunetan bota ezkeo, konturatzeako pipiyak jate omentzun. Pena da ta ez pena bakarrik, zarta bat emateko moukua re bai, baino gordetze deun uztarri bakarra ezta beak indako haitako bat.
Baino, garayak aurrea zijuazten ta idi paria Paxkualiyak ta estilo hortako tratoriagatik aldatzen hasi zan jendia ta klaro, uztargillian lana asko jatxi zan. Ta tella fabrika lanea jutia beste erremeyoik etzun izan gizonak. Han ibili zan jubilatu zan arte, baino lantei honek kalte asko intziyon birikatan. Silikosisak jota hiltzan gajua. Nere beste aittonak bihotza gaixki zun, markapasos bat eo jarri ziyoen (pila, beak esate zun bezela). Afai baten hau esan omentziyon: Nere bihotzakin ta hire gorputzakin oaindik in laikek pulamentuzko gizona!
Oso gizon ona zan Praxku, gauza txarrak e bazitun, kristau danak bezela. Ezta kontua gizona diruzalia zala, baino dirua gastatziai errespetu haundiya ziyon. Oso gogorra izate omentzan nere ama ta amonakin, askotan xentimo batzun kontua izandare. Harek esandakua da, dirua irabazten danok dakiula, gastatzen ez. Bere ilusiyua milloi bat aurreatzia zan, ta lortu zunen ze ingo, ta nere amai emantziyon. Jende askoi uzte ziyon dirua, paperik gabe, beak esatezun bezela. Amona etzan piyatzen, baino aittonak esate ziyon bazakila zeñi uzteziyon dirua. Bai jakiñ e. Nere amona alargundu ta geore jendia etortze omentzala esateu amak etxea, dirua bueltatzea, iñorrek zor hori bazanik e jakin gabe!

Ondo segi

Don Cosme, nik bete det neria ;)

Cita:

---

Iniciado por Ahari jokua

Nere aitonatako bat Praxku Mai zan (Frantziko Mari), Ayako Jaurita (Jauregieta) basarriyan jayotakua.
Ofiziyoz, uztargillia zan, ta basarriz basarri jute zan, beak indako egurrezko erremita kaja egunero periodiku-papel berdiñen biltze zitun erremitaz beteta, hango idintzako uztarrik itea. Inguru hontako basarritan asko ibiltze zan, baino muga aldea re (Errenteri ta Oyartzun aldea) asko jute zan, ta askotan esate zun paraje hartan gustoa biziko litzakela. Geyenbat, pagua ibiltze zun bere lanetako, baino altza-re egun jakiñetan bota ezkeo oso ona izate omentzan, baino eozein egunetan bota ezkeo, konturatzeako pipiyak jate omentzun. Pena da ta ez pena bakarrik, zarta bat emateko moukua re bai, baino gordetze deun uztarri bakarra ezta beak indako haitako bat.
Baino, garayak aurrea zijuazten ta idi paria Paxkualiyak ta estilo hortako tratoriagatik aldatzen hasi zan jendia ta klaro, uztargillian lana asko jatxi zan. Ta tella fabrika lanea jutia beste erremeyoik etzun izan gizonak. Han ibili zan jubilatu zan arte, baino lantei honek kalte asko intziyon birikatan. Silikosisak jota hiltzan gajua. Nere beste aittonak bihotza gaixki zun, markapasos bat eo jarri ziyoen (pila, beak esate zun bezela). Afai baten hau esan omentziyon: Nere bihotzakin ta hire gorputzakin oaindik in laikek pulamentuzko gizona!
Oso gizon ona zan Praxku, gauza txarrak e bazitun, kristau danak bezela. Ezta kontua gizona diruzalia zala, baino dirua gastatziai errespetu haundiya ziyon. Oso gogorra izate omentzan nere ama ta amonakin, askotan xentimo batzun kontua izandare. Harek esandakua da, dirua irabazten danok dakiula, gastatzen ez. Bere ilusiyua milloi bat aurreatzia zan, ta lortu zunen ze ingo, ta nere amai emantziyon. Jende askoi uzte ziyon dirua, paperik gabe, beak esatezun bezela. Amona etzan piyatzen, baino aittonak esate ziyon bazakila zeñi uzteziyon dirua. Bai jakiñ e. Nere amona alargundu ta geore jendia etortze omentzala esateu amak etxea, dirua bueltatzea, iñorrek zor hori bazanik e jakin gabe!

Ondo segi

Don Cosme, nik bete det neria ;)

---

Ipoñe polikie dau. Nire familikuekaz antzekotasu aundikue, prestamuna salbu. Nire aitxitxe errementarie zan eta oraindik badekodaz aren ferrik.

Cita:

---

Iniciado por Ahari jokua

. Bai jakiñ e. Nere amona alargundu ta geore jendia etortze omentzala esateu amak etxea, dirua bueltatzea, iñorrek zor hori bazanik e jakin gabe!

---

¡¡¡Ederto!!!:):)

Cita:

---

Iniciado por Ahari jokua

Don Cosme, nik bete det neria ;)

---

Istoriue bakarra?:no2::no2::no2::barretina:

Nire ber-aitxitxe(amuma ezkondu ziranean bibisitze baserrie alakotu ebien Ispasterretik gertu, eta familitakue Bedarona eta Ispasterrekue baserriak laga. Sekulan ez dot Ispaterekue nire ber-amumaren baserrie ezagutu baina Bedaronakue zoragarrie da, ezaguntzen dodan erromantikuenetarikue.

Nire aitxitxeren nerabezarue baserri ontan izan zan, oso ume nintzalarik sarritan bisitau nebana, kalakari trebea zan errementarie guztiak lez, erdi abere tratante zan eta albaitarien ezinbestekue laguntzaile ingurukue edozein txalaren ardunaldien (Ajangiz, Mendata, Belendiz, Arrazua, Ereño, Gabika, Kortezubi...).

Kontatera noatsun istoriotik gehien gustatzen jatana, daukon inosentzia da, ezin obetuzkue giroa, daukozan balore sanoak eta bibisitzekue familien arteko konplizitate maila, eta era berean euron ta inguruan egunero zenbiltzanen artekue. Ezagutzen dodan istoriue nire amak kontatakue da, aitxitxe ni ume-moko nintzalarik hil bai zan, esaldie analizatue eta gero "oso mamitsue" dala konturatu naz.

Bueno, telebisiño bakue gizartean, udako egunotan, familiek, mai aundie bat ipintzen eban baserrikue etzearen kanpo aldean eta orduek emotan eben berbetan eta millie modutan denpora pasa. Antza, giro ontan, josalik gogokoenetarikue, guztira zenbat ziran kontatzie zan, pentsa familiek benetan askotakuek zirala, ba orrela asten ziran nire aitxitxeren aoskatzekue exagerazioaz:

"Sau, tanau, Ama gurie, Ama benetakue, Petra etzekuneko"...norbaitek easn arte "eta Neu?"...orduen barriro asten zan errazie zirudiena baina amaitezina zana: "Sau, tanau..."

Begira detallie. Gure ama eta gure benetakue ama esatn dau..au da billatzen dodan azaplen bakarra, kontatzien zauanek, alboko familikue amari "ama" esaten eutsola, orregatik gero bere benetakue ama kontatzen abala argitzen eban, baina irrikagarriena isolatue dagoen baserri baten, benetan isolatue bai dago. Petraren presentzie zan, ziuraski etzekaldekue gela apartatu batean bizi zan astoa nire amaren istoriuekaz bat dator guzti au, baserritan pertsonie naguri guztiek aitxitxe eta amumak zirala esaten dauanien eta adinez erdikuek osaba eta izekoak.

Asko galdu dogulakuen nago.

Bonita lengua pero por favor la podeis traducir para un onubense ignorante
Gracias

El foro es para hablar comodamente en euskera sin tener que preocuparse de "subtítulos", pero si alguien quiere enterarse de qué va la historia siempre puede preguntar (mejor por privado) y seguro que nuestros amables euskaldunes algo cuentan.

Gracias Donoso todavia soy un poco novel

ARTAZA EMON!!!!!!:barretina:

Don Cosme!!!! bai, idatziko dot baña geroxeago. Konforme???

Aste bat pasa ordenagailue apurtu neban ta ez dakit nola. PDArekin sartu naz baña honekin idaztea ba gehiago ez esateko esan zenidazunaraino akabatu nintzan, bakizu ezta? pot…araino.XD
;)

Cita:

---

Iniciado por Artaza

Don Cosme!!!! bai, idatziko dot baña geroxeago. Konforme???

Aste bat pasa ordenagailue apurtu neban ta ez dakit nola. PDArekin sartu naz baña honekin idaztea ba gehiago ez esateko esan zenidazunaraino akabatu nintzan, bakizu ezta? pot…araino.XD
;)

---

Konforme...:jeje::jeje:

Cita:

---

Iniciado por DON COSME

Konforme...:jeje::jeje:

---

Artaza????... Escuela de Sara????

Aitxitxe dixit: Naidosu bi turrunpuntun tarrampanian parpailduta?:barretina:

Bueno, DON COSME, hau ezta ba ipuña, baño, gustatze zait ta jarri ingo det. Egualdiya seko zoatua dabillenez, okasiyua aprobetxaukoet.

Azarua hotz, negua motz.

Azarua geo, negua gero. Hauxe da aurten pasa zaiguna, kriston beruak in ditu, ta, etorri danen, bai etorrire negua.

Mayatzeko ihintza, urria.

Bostak ta illuna, txerriya hiltzeko eguna. San Martin, alajaña.

Goiz gorri, arrats euri.

Gaurkoz habetxek, hurrena segiko det!
Ondo izan, gaztiak

Cita:

---

Iniciado por Ahari jokua

Bueno, DON COSME, hau ezta ba ipuña, baño, gustatze zait ta jarri ingo det. Egualdiya seko zoatua dabillenez, okasiyua aprobetxaukoet.

Azarua hotz, negua motz.

Azarua geo, negua gero. Hauxe da aurten pasa zaiguna, kriston beruak in ditu, ta, etorri danen, bai etorrire negua.

Mayatzeko ihintza, urria.

Bostak ta illuna, txerriya hiltzeko eguna. San Martin, alajaña.

Goiz gorri, arrats euri.

Gaurkoz habetxek, hurrena segiko det!
Ondo izan, gaztiak

---

Herrikue jakinduriaren esaera zahar hauekaz, Arrolakue artzaie baina meteorologo hobea bihurtuko motel!!!:barretina: